🐬 Panowanie Stefana Batorego W Punktach

Panowanie Henryka Walezyusza i Stefana Batorego, królów polskich Jan Albertrandy Full view - 1861 Panowanie Henryka Walezyusza i Stefana Batorego, krolów polskich prosze o pomoc Wymień skutki wyprawy podjętej przez Stefana Batorego w trakcie wojny z Rosji klasa 6 Natychmiastowa odpowiedź na Twoje pytanie. jula327 jula327 05.12.2019 Szlak Batorego – szlak wodny stworzony przez Stefana Batorego w końcu XVI wieku. Szlak zaczyna się na Wiśle w Warszawie i prowadzi przez Jezioro Zegrzyńskie ( Serock ), Narew ( Pułtusk, Ostrołęka, Łomża, Wizna ), Biebrzę ( Goniądz ), Kanał Augustowski ( Augustów) i dalej aż do Niemna . Używany był przez wiele lat, aż do Przed lekcją: Przygotowanie do zajęć. Nauczyciel loguje się na platformie i udostępnia uczniom e‑materiał „Z Siedmiogrodu do Rzeczypospolitej. Panowanie Stefana Batorego”. Prosi uczestników zajęć o zapoznanie się z tekstem i filmami oraz wykonanie ćwiczenia 1 z sekcji „Sprawdź się” na podstawie treści sekcji Study with Quizlet and memorize flashcards containing terms like drugi sejm konwokacyjny, Stefan Batory, konflikt z Gdańskiem and more. Szkoła Podstawowa im. Króla Stefana Batorego w Szczawinie Szczawin Kościelny, ul. Kościelna 21 95-002 Smardzew. Telefon: 42 – 716-90-10 42 – 716-91-23 Wymień rządy Stefana Batorego . W PUNKTACH 2012-04-17 16:00:55; Wymień najważniejsze zasady reformy religiujnej Marcina Lutra 2009-09-19 10:21:07; Wymień w punktach najważniejsze dokonania Karola Wielkiego ;) 2009-11-24 16:01:03; Wymień 3twoim zdaniem najważniejsze reformy które przeprowadził Karol Wielki . 2011-02-18 13:43:36 Źródło: Instrukcja posłom na sejmiki powiatowe, z Włocławka 1 kwietnia [1577], [w:] Sprawy wojenne króla Stefana Batorego: dyjaryjusze, relacye, listy i akta z lat 1576–1586, red. I. Polkowski, Kraków 1887, s. 67–71. Źródło: Fragment hasła „Wojna Rzeczypospolitej z Gdańskiem”, tekst dostępny online: wikipedia.org. Państwowe Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego otrzymało nr 2 i status szkoły koedukacyjnej ( przed wojną było to gimnazjum męskie ). Z każdym rokiem szkoła powracała do dawnej formy - naprawiono mury i dach, wyremontowano salę gimnastyczną, odbudowano i wyposażono aulę, powstały pracownie przedmiotowe. Wychowankowie mówią 8zfE. W skrócie Zyskaj dostęp do setek lekcji przygotowanych przez ekspertów! Wszystkie lekcje, fiszki, quizy, filmy i animacje są dostępne po zakupieniu subskrypcji. W tej lekcji: panowanie Stefana Batorego,wojna z Moskwą za rządów Batorego,konflikt z Gdańskiem. Miesięczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Płatność co miesiąc Zrezygnuj kiedy chcesz! 19,90Płatne co miesiąc Zrezygnuj w dowolnym momencie Kontynuuj RABAT 15% Roczny dostęp do wszystkich przedmiotów Dostęp do 9 przedmiotów Korzystny rabat Jednorazowa płatność Korzystasz bez ograniczeń przez cały rok! 84,15 7,01 zł / miesiąc Jednorazowa płatność Kontynuuj lub kup dostęp przedmiotowy Dostęp do 1 przedmiotu na rok Nie lubisz kupować kota w worku? Sprawdź, jak wyglądają lekcje na Dla Ucznia Sprawdź się Filmy do tego tematu Materiały dodatkowe unia personalna związek państw, które połączyła osoba wspólnego monarchy; państwa te zachowywały odrębność polityczną i ustrojową Matejko/domena publiczna Stefan Batory według Batory (ur. 27 IX 1533 w Somló, obecnie Simleu w Rumunii, zm. 12 XII 1586 w Grodnie) – książę Siedmiogrodu od 1571, król Polski od 1576, syn Stefana, wojewody siedmiogrodzkiego, i Katarzyny Telegdi. Młodość spędził na dworze arcybiskupa ostrzyhomskiego Pawła Várdaya w Nagyszombat (dzisiejsza Trnava na Słowacji) oraz u boku króla Czech i Węgier Ferdynanda I Habsburga w Wiedniu. W latach 1549–1550 podczas pobytu we Włoszech odbył studia na uniwersytecie w Padwie. Otrzymał staranne wykształcenie. Prócz ojczystego języka węgierskiego władał biegle łaciną, włoskim i niemieckim. Mimo zdolności językowych nie nauczył się później mówić po powrocie na Węgry brał udział w walkach przeciwko Turcji. W 1556 roku porzucił obóz habsburski i opowiedział się po stronie Izabeli Jagiellonki, która jesienią tego roku przybyła z Polski do Siedmiogrodu wraz z synem Janem Zygmuntem Zapolyą, pretendentem do tronu Węgier. W działaniach wojennych przeciwko Habsburgom, wszczętych w 1557 roku, zasłynął jako znakomity wódz. Izabela Jagiellonka w podzięce awansowała go w 1559 roku na stanowisko komendanta twierdzy Waradyn (rumuńska Oradea).Od 1563 roku prowadził w Wiedniu rokowania w sprawie zakończenia wojny domowej na Węgrzech. W 1565 roku został aresztowany w trakcie rozmów pokojowych przez cesarza Maksymiliana II. Internowany w Wiedniu, odzyskał wolność w lecie 1567 roku. Po powrocie na dwór siedmiogrodzki padł ofiarą intryg swego rywala, Kaspra Bekiesza, doradcy Jana Zygmunta Zapolyi. Utracił zaufanie władcy, dotychczasowe urzędy i wycofał się z działalności śmierci Jana Zygmunta Zapolyi (14 III 1571) włączył się energicznie do walki o władzę. Uzyskał poparcie sułtana tureckiego i 25 maja 1571 roku został obwołany księciem Siedmiogrodu. U progu rządów znalazł się w trudnej sytuacji politycznej. Jego panowanie, zbudowane na uznaniu zwierzchnictwa lennego sułtana tureckiego, było poważnie zagrożone przez Habsburgów, którzy popierali przeciwko niemu Kaspra Bekiesza. W obliczu narastającej presji dwu mocarstw, rywalizujących o wpływy w Siedmiogrodzie, podjął starania o zdobycie oparcia w ucieczce Henryka Walezego zgłosił swą kandydaturę do tronu polskiego, o który zabiegał również cesarz Maksymilian II. Habsburgowie próbowali go odciągnąć od tego zamiaru – wzniecili przeciwko niemu w Siedmiogrodzie powstanie zbrojne pod wodzą Kaspra Bekiesza. Działania wojenne zakończyły się jednak efektownym zwycięstwem Batorego nad wojskami rebeliantów w bitwie pod Szentpál nad rzeką Maruszą (10 VII 1575). Stefan Batory uzyskał w Polsce poparcie tych sił politycznych, które były zaniepokojone perspektywą elekcji Habsburga. Przeciwna cesarzowi była przede wszystkim szlachta ruska z jej przywódcą politycznym, starostą bełskim Janem Zamoyskim na czele. Zwycięstwo Maksymiliana II oznaczało w opinii szlachty nieuchronny konflikt z Turcją. Masy szlacheckie przybyłe na elekcję nie uznały więc nominowania przez prymasa Jakuba Uchańskiego cesarza Maksymiliana II na króla polskiego (12 XII 1575). Za sprawą Jana Zamoyskiego, Zborowskich i biskupa kujawskiego Stanisława Karnkowskiego okrzyknęły królem Stefana Batorego (14 XII 1575), który zgodził się na poślubienie 52-letniej Anny elekcja podzieliła kraj na dwa zwalczające się obozy polityczne. W rywalizacji z cesarzem Stefan Batory wykazał się większą szybkością działania. 6 lutego 1576 roku zaprzysiągł w Siedmiogrodzie pacta conventa, uczynił swego starszego brata Krzysztofa Batorego (1530–1581) wojewodą siedmiogrodzkim i wyruszył niezwłocznie do Polski. 1 maja 1576 roku poślubił Annę Jagiellonkę i koronował się na Wawelu. Maksymilian II ociągał się w tym czasie z przyjęciem pacta conventa, które zaprzysiągł dopiero 22 maja 1576 roku w Wiedniu. W ten sposób wyścig o koronę polską został zajął pojednawcze stanowisko wobec dotychczasowych stronników Habsburga. W krótkim czasie niemal cala niedawno podzielona Polska złożyła hołd nowemu królowi. Po śmierci cesarza Maksymiliana II (12 X 1576) w oporze przeciwko Batoremu trwał jedynie Gdańsk. Rozprawa orężna z potężnym miastem portowym okazała się bardzo krwawa. Wojska królewskie, dowodzone przez kasztelana gnieźnieńskiego Jana Zborowskiego, rozbiły najemną armię gdańszczan nad Jeziorem Lubieszowskim (17 IV 1577), ale utknęły później pod fortyfikacjami miejskimi. Próby zdobycia umocnień gdańskich dziesiątkowały z długotrwałej, wyczerpującej wojny domowej zaczął odnosić car moskiewski Iwan IV Groźny, który latem 1577 roku zaatakował polskie Inflanty. W tej sytuacji Batory przyjął pośrednictwo pokojowe margrabiego Ansbachu Jerzego Fryderyka Hohenzollerna. W myśl traktatu zawartego z Gdańskiem 12 grudnia 1577 roku pozostawił miastu całkowitą autonomię za cenę złożenia przysięgi na wierność i 200 tysięcy złotych polskich kontrybucji, które miały posłużyć na rozprawę zbrojną z sama kwota wpłynęła do kasy królewskiej od margrabiego Jerzego Fryderyka Hohenzollerna w zamian za zgodę na przyznanie margrabiemu kurateli nad chorym umysłowo księciem pruskim, Albrechtem Fryderykiem. 20 lutego 1578 roku Jerzy Fryderyk jako regent księstwa pruskiego złożył królowi hołd lenny. Szansa na bliższe zespolenie Prus Książęcych z Koroną została do wojny na Wschodzie wpłynęły również na politykę wewnętrzną. Król od początku panowania dążył do wzmocnienia swej władzy i nie dał sobą kierować. Odsunął od polityki Annę Jagiellonkę i Zborowskich, którym zawdzięczał swe wyniesienie. Oparł się w Polsce na przywódcy szlacheckim Janie Zamoyskim. Uczynił go swym najbliższym doradcą, kanclerzem i hetmanem wielkim Matejko/domena publiczna Stefan Batory pod wyciągnąć od szlachty środki pieniężne potrzebne na prowadzenie wojny na Wschodzie, zrzekł się dużej części uprawnień sądowych. Najwyższe sądownictwo apelacyjne przekazał utworzonemu w 1578 roku Trybunałowi Koronnemu i powstałemu w 1581 roku Trybunałowi Litewskiemu. Z myślą o wojnie powołał do życia w 1578 roku piechotę wybraniecką, złożoną z chłopów z dóbr królewskich. Wysiłek militarny społeczeństwa szlacheckiego umożliwił zgromadzenie w połowie 1579 roku 56 tysięcy kampanii przeciwko Moskwie został opracowany przez króla i Jana Zamoyskiego. Zmierzał on do odepchnięcia cara od Bałtyku nie przez uderzenie w Inflantach, ale przez zaatakowanie pobliskich ziem wielkoruskich. Ich opanowanie oznaczało odcięcie Inflant od Moskwy. Realizację tej koncepcji rozpoczęto w 1579 roku zdobyciem Połocka, Sokoła, Turowli i Suszy, przy jednoczesnej dywersji na Smoleńszczyźnie i w ziemi czernihowskiej. W 1580 roku armia polsko-litewska opanowała Wieliż, Uświat, Wielkie Łuki i 1581 roku działania wojenne zostały przeniesione w głąb Rosji. Batory rozpoczął oblężenie Pskowa, a zagony jego wojsk pod wodzą Filona Kmity i Krzysztofa Radziwiłła spustoszyły okolice Rżewa nad Wołgą, spaliły Starą Russę i dotarły aż pod Nowogród Wielki. Wojna z Moskwą zakończyła się 15 stycznia 1582 roku dziesięcioletnim rozejmem w Jamie Zapolskim i przyniosła Rzeczpospolitej znaczne nabytki terytorialne. Iwan IV Groźny zobowiązał się do ustąpienia z Inflant, w granicach Litwy pozostał zdobyty w trakcie walk Połock i ziemie sąsiednie położone nad górną Dźwiną, z Stefan snuł plany oswobodzenia Węgier. Dążył do utworzenia ligi antytureckiej, podejmując na ten temat rozmowy z Habsburgami i papiestwem. Nie chciał jednak ryzykować zbyt wczesnego wybuchu wojny, do której nie był jeszcze przygotowany. Stąd też reagował ostro na akty samowoli i prowokacje, burzące pokój z Osmanami. W 1578 roku rozkazał ściąć we Lwowie wrogiego Turkom hospodara mołdawskiego Iwana Podkowę, a w 1582 roku stracił dowódców kozackich atakujących wasali rękę króla poczuli także magnaci. Skazał na śmierć za konszachty z carem wielmożę litewskiego Grzegorza Ościka (1580). Ten sam los spotkał w 1584 roku banitę i awanturnika Samuela Zborowskiego. Ścięcie tego magnata wywołało w kraju ogromne poruszenie i zmobilizowało przeciw królowi opozycję magnacką. Sejm 1585 roku zakończył się jednak zwycięstwem króla i kompromitacją Zborowskich, którym udowodniono zdradę latach 1585–1586 król wysunął plan podboju państwa moskiewskiego i zyskał dla niego znaczne poparcie szlachty. Jego sojusznikiem został także papież Sykstus V, który obiecał znaczną pomoc finansową. W myśl dalekosiężnych zamierzeń monarchy po zrealizowaniu tego podboju wszystkie siły polskie, litewskie, moskiewskie, kozackie i węgierskie miały zostać rzucone na Turcję. Przygotowania wojenne przerwała nagła śmierć króla w Grodnie. Pochowany został w katedrze na Batory był jednym z najwybitniejszych władców polskich. Obowiązki monarsze spełniał zgodnie z najżywotniejszymi interesami Rzeczypospolitej. Był wybitnym reformatorem wojska. Odlewał nowe działa, wzmacniając siłę artylerii; przypisuje mu się wynalazek słynnych kul zapalających. Wprowadził mosty pontonowe, ściągał inżynierów włoskich wyspecjalizowanych w budowie fortyfikacji ( Domenica Ridolfina). Podniósł sprawność bojową jazdy polskiej. Przeobraził husarię z jazdy lekkiej, nieco chaotycznie uzbrojonej, w znakomicie wyposażoną jazdę ciężką. Ustanowił służby medyczne dla żołnierzy, założył pierwsze szpitale wojskowe dla weteranów: w Warszawie i dla Kozaków w Trechtymirowie na mennice koronne w Olkuszu, Poznaniu i Malborku. Dążył do zachowania tolerancji religijnej. Karał surowo sprawców napadów na świątynie i domy różnowiercze, jednocześnie popierał jezuitów i ułatwił im założenie kolegiów w Połocku, Rydze, Dorpacie i Grodnie. W 1578 roku ufundował Akademię Wileńską. Opiekował się również Akademią w Krakowie i zamierzał ją zreformować. Był wielkim miłośnikiem historii, czytał Cezara i innych dziejopisarzy. Jego sekretarzem był historiograf Reinhold Heidenstein, który w swym dziele De bello Moscovitico comntentariorum libri sex (wyd. 1584) opisał przebieg wojny z Moskwą. Interesował się też geografią. Jego kartograf, Maciej Strubicz, sporządził mapę Litwy, Inflant i państwa moskiewskiego, wykorzystaną później przez Merkatora do opracowania mapy przywiódł ze sobą do Polski liczną grupę Węgrów, swego bratanka Andrzeja Batorego, od 1584 roku kardynała, potem biskupa warmińskiego. Ściągnął również swego dawnego wroga, Kaspra Bekiesza – nadał mu indygenat polski, starostwo lanckorońskie i mianował jednym z dowódców w wojnie z Moskwą w 1579 roku. Był mało wrażliwy na wdzięki niewieście. Żonaty był z Anną Jagiellonką (1576), znacznie od siebie starszą. Większą część życia spędził w obozach wojskowych i przywykł do surowego życia. Jadał codziennie proste potrawy żołnierskie – wołowinę, czosnek, cebulę i owoce. Był znawcą koni i miłośnikiem znanym wizerunkiem władcy jest portret pędzla nadwornego malarza Marcina Kobera. Batory był wysokim, dobrze zbudowanym mężczyzna. Nosił słynną węgierską czapkę, miał czarne włosy, krótko przystrzyżoną brodę i wąsy. Złota legenda batoriańska króla-pogromcy Rosjan utrwaliła się w epoce rozbiorów. Sławili go Niemcewicz, A. Mickiewicz, M. Bobrzyński. W 1872 roku J. Matejko namalował obraz Batory pod Pskowem. Pozytywną opinię o królu wyrażają także współcześni historycy (np. J. Tazbir, S. Grzybowski, J. Besala), choć dostrzegają oni błędy popełnione przez Batorego, np. w polityce wobec Gdańska i Prus Zakrzewski, Stefan Batory. Przegląd historii jego panowania i program dalszych nad nią badań, Kraków Makkai, Stefan Batory w Siedmiogrodzie, Warszawa Wójcik-Góralska, Król niemalowany, Warszawa Olejnik, Stefan Batory 1533–1586, Warszawa Besala, Stefan Batory, Warszawa 1992. Autor hasła: Andrzej Kamieński – doktor habilitowany, historyk specjalizujący się w historii nowożytnej, związany z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk. Autor wielu publikacji poświęconych m. in. dynastii Hohenzollernów. Współautor „Słownika władców Europ średniowiecznej”, „Słownika władców Europy nowożytnej i najnowszej” oraz „Słownika władców polskich”.Źródło: Powyższe hasło ukazało się pierwotnie w publikacji książkowej pt. Słownik władców polskich (Wydawnictwo Poznańskie 1999) pod redakcją Józefa Dobosza, przygotowanej przez historyków związanych z Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu i z Polską Akademią publikacje o Stefanie Batorym: artykuł | | Autor:Anna Jagiellonka – antybajka o ostatniej królewnie z roduKrólewny w bajkach przychodzą zwykle na świat wyczekiwane, otoczone miłością i troską, po czym dorastają, opływając w zbytki, by wreszcie zakochać się, poślubić królewicza i żyć długo i szczęśliwie. A w rzeczywistości? Córki wielkich rodów królewskich bywały rozczarowaniem… nauka | | Autor:Czy uda się rozwiązać zagadkę śmierci Stefana Batorego? Nowa edycja zachowanych kopii XVI-wiecznego rękopisuNagła śmierć Batorego, który uchodził za człowieka o dobrym zdrowiu, do dziś jest przedmiotem sporów wśród historyków i lekarzy. Sporządzony tuż po zgonie monarchy dokument, który mógłby rozstrzygnąć ich wątpliwości, zaginął. Właśnie ukazała się jednak edycja dwóch zachowanych… miniatura | | Autor:Dlaczego w Polsce nie było wojen religijnych?We Francji hugenoci krwią płacili za prawo do własnego wyznania. W Niemczech trwające dziesiątki lat wojny religijne dały początek podziałom trwającym do dzisiaj. Dlaczego ta historia nie powtórzyła się w Rzeczpospolitej? miniatura | | Autor:„Nieżywy pies nie gryzie”. Dlaczego Stefan Batory kazał zabić jednego z najpotężniejszych polskich magnatów?Śmierć Samuela Zborowskiego do dzisiaj rozpala emocje historyków i literatów. Dlaczego Stefan Batory zgodził się, by ściąć go katowskim toporem? artykuł | | Autor:Kto jest najpopularniejszym polskim władcą? Sprawdzamy dane wyszukiwarki GoogleKtórzy władcy budzą największe zainteresowanie, o których chcemy czytać, których sylwetki zgłębiamy? Którzy są najważniejsi dla nas – dzisiejszych Polaków? Przedstawiamy jedyny w swoim rodzaju ranking oparty na twardych danych. Wyniki zaskakują. news | | Autor:Co Stefan Batory powiedział sułtanowi? Każdy może zobaczyć królewskie listyPrzemówienie wygłoszone po przekroczeniu polskiej granicy. Potwierdzenie odbioru posagu przez księżniczkę Katarzynę Jagiellonkę. A do tego – słowne przepychanki z tureckim bitwy za panowania Stefana Batorego: Materiały na temat Stefana Batorego z portalu PIECHOTA WYBRANIECKA I HUSARIA BATOREGO Zmiany w wojskowości polsko-litewskiej przyniosło panowanie Stefana Batorego. Pozwoliły one na odparcie ataków Moskwy pod koniec XVI w. i zmusiło cara do oddania Rzeczypospolitej ziemi połockiej z Inflantami. Zaowocowało też zwycięstwami oręża polsko litewskiego w XVII w. Reformy polegały na powołaniu piechoty wybranieckiej (jeden pieszy z 20 łanów z dóbr królewskich), szlacheckiej (formowanej ze szlachty zagonowej tzw. Szaraków, których nie stać było na konia) i stałych rejestrowych kozaków zaporoskich (tj. podległych zwierzchnictwu hetmanów koronnych kozaków wpisanych do rejestru, którym wypłacono niewielki żołd), na ujednoliceniu uzbrojenia w chorągwiach jazdy, co przyspieszyło wykształcenie się z chorągwi rackich husarii. (Racowie to jeźdźcy pochodząc z Serbii, którzy od XIV w. walczyli jako najemni żołnierze przeciwko Turkom na Węgrzech; stamtąd na przełomie XV i XVI w. trafili do Polski. Zaczęto wykorzystywać na szerszą skalę transport wodny dla zaopatrywania wojsk, zabezpieczać logistycznie działania na wiele miesięcy przed planowaną kampanią wojenną, dbać o kartograficzne przedstawienie teatru działań. Zmieniono wreszcie strukturę sił zbrojnych – dużą rolę zaczęły odgrywać jednostki strzelcze wraz z artylerią – i wprowadzono na stałe do składu sił Rzeczpospolitej piechotę polsko-węgierską (tzw. hajduków, piechotę zorganizowaną na wzór węgierski, uzbrojoną w rusznice, piki(dardy) mieli tylko dziesiętnicy). Wojny batoriańskie można śmiało uznać za rewolucję militarną; zmieniono system organizacji naczelnego dowództwa, zastosowano ubezpieczanie kolumn marszowych przez wydzielone korpusy. Batoremu co prawda nie udało się zreformować systemu finansowania sił zbrojnych Rzeczypospolitej, to jednak wojsko polsko-litewskie (40-45 tys. żołnierzy) na tle innych armii europejskich prezentowało się okazale. Po zakończeniu działań wojennych wojsko to rozpuszczono, ale wiele rozwiązań z tego okresu kontynuowali wodzowie XVII w. – Krzysztof Radziwiłł, Jan Karol Chodkiewicz, Stanisław Żółkiewski – rozpoczynający karierę w dobie wojen batoriańskich. AUTORAMENT CZYLI ZACIĄG Wojsko dzieliło się na dwie kategorie, tzw. autoramenty: narodowy i cudzoziemski. Podział ten ustalił się za Władysława IV. Autorament narodowy to: husaria, kozacy (pancerni), jazda tatarsko-wołoska, piechota polsko-węgierska i od 1655 r. piechota łanowa (zaciągana z dóbr ziemskich) i od 1673 r. dymowa (z miast). Jazda tworzona była według zaciągu towarzyskiego . Rotmistrz przyjmował do służby tzw. towarzyszy znaku poważnego (husaria) lub lekkiego (pozostałe), którzy stawiali się z umówionym pocztem uzbrojonych i wyposażonych ludzi. Jedyną jednostką taktyczno-organizacyjną była chorągiew z rotmistrzem i porucznikiem na czele. Funkcje podoficerskie pełnili wybrani towarzysze. Pułki tworzono doraźnie. Strój i komenda - polskie. Piechotę werbowano według zasad autoramentu cudzoziemskiego (z tzw. wolnego bębna). Autorament cudzoziemski, zorganizowany na wzór zachodnioeuropejski, to: rajtaria, arkebuzeria, dragonia, piechota niemiecka oraz artyleria i oddziały inżynieryjne. Zaciąg indywidualnych żołnierzy następował z tzw. wolnego bębna (od bębna, w który bito podczas ogłaszania werbunku). System ten obowiązywał tylko w dobrach królewskich i duchownych. Oddziały cudzoziemskie miały rozbudowane struktury – jednostką organizacyjno-taktyczną był regiment składający się z ok. 10 kompanii lub skwadrony- ze sztabami, hierarchią stopni i liczną kadrą oficerską i podoficerską. Strój i komenda – niemieckie. Faktycznie w wojsku tym służyli Polacy. Na podstawie artykułu prof. Mirosława Nagielskiego spisał Maciej Waligóra.

panowanie stefana batorego w punktach